Benelux, Politiesamenwerking, Veiligheid

Rondetafelgesprek over aanpak grensoverschrijdende criminaliteit in Limburg

10 dec. 2024

Om grensoverschrijdende criminaliteit in Nederlands en Belgisch Limburg aan te pakken, zijn stevige investeringen, experimenteerruimte en maatwerk essentieel: op het gebied van mogelijkheden (informatie en wet- en regelgeving), middelen en mensen. Daarmee kan de regio als voorbeeld voor de Europese Unie dienen. In Brussel kwamen daarom vertegenwoordigers van beide Limburgse provincies, de Benelux en andere partners uit de veiligheidsketen bijeen, zoals het Openbaar Ministerie, de politie, het Bureau voor Euregionale Strafrechtelijke Samenwerking (BES), informatie- en expertisecentra uit beide landen (EURIEC en ARIEC) en de Euregio Maas-Rijn, om de aanpak van grensoverschrijdende criminaliteit en ondermijning te bespreken.

Het overleg werd georganiseerd door de gouverneur van Nederlands Limburg, Emile Roemer, in samenwerking met de secretaris-generaal van de Benelux, Frans Weekers. De gouverneur van Belgisch Limburg, Jos Lantmeeters, nam ook deel. Onderzoekers van Maastricht University, die op dit gebied actief zijn, waren eveneens aanwezig. Tijdens de bijeenkomst lag de nadruk op het verder verbeteren van de samenwerking binnen de veiligheidsketen, onder andere op basis van het Benelux-Politieverdrag.

Politieverdrag als basis

Frans Weekers lichtte toe hoe dit verdrag een belangrijk instrument kan zijn voor beide Limburgen. Het Politieverdrag, dat ruim een jaar geleden van kracht werd, biedt politiediensten in grensregio’s nieuwe mogelijkheden, zoals grensoverschrijdende achtervolgingen, gezamenlijke controles en verbeterde informatie-uitwisseling. Een recent voorbeeld daarvan is een achtervolging van Nederland naar België, waarbij een Franse drugskoerier werd aangehouden en een aanzienlijke hoeveelheid drugs in beslag werd genomen. De aanwezige politie benadrukte de waarde van het Politieverdrag voor hun dagelijkse werk.

Samenwerken tegen criminaliteit

De gouverneurs benadrukten het belang van een hechte samenwerking tussen Belgisch en Nederlands Limburg, gezien de gedeelde uitdagingen rondom georganiseerde criminaliteit. Roemer stelde: “Onze provincies bevinden zich in het hart van Europa. Dat brengt veel voordelen met zich mee, maar helaas worden we daardoor ook met uitdagingen geconfronteerd. In onze provincie wordt al veel gedaan om op een slimme en daadkrachtige manier grensoverschrijdende criminaliteit en ondermijning aan te pakken. Er wordt heel hard gewerkt, slim gebruikgemaakt van bestaande netwerken en volop geïnnoveerd. Maar we hebben de landelijke en Europese wetgevers hard nodig om samen een stevige vuist te maken. In de onlangs verschenen Limburgse Integrale Versterkingsagenda grensoverschrijdende samenwerking zijn diverse concrete voorstellen opgenomen.”

Gouverneur Lantmeeters van Belgisch Limburg voegde daaraan toe: “Gelukkig gaat er in de beide Limburgen inderdaad veel goed. Het glas is meer dan halfvol. Maar het is waar dat de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd reëel zijn. Daarom is het belangrijk dat we alert blijven en ervoor zorgen dat de partners in de veiligheidsketen, politie en parket voorop, hun werk zo goed mogelijk kunnen doen – indien nodig ook grensoverschrijdend. Ze hebben daarvoor de juridische mogelijkheden nodig, zoals het Benelux-Politieverdrag, maar ook de nodige capaciteit. Ze doen belangrijk werk en verdienen onze steun.”

Innovatie en kennisdeling

Tijdens de bijeenkomst werd ook vooruitgeblikt op nieuwe ontwikkelingen. Zo wordt gewerkt aan de uitbreiding van het grensoverschrijdend gebruik van ANPR-camera’s (automatische kentekenplaatherkenning) en rechtstreekse toegang tot elkaars politiedatabanken tijdens gezamenlijke patrouilles en controles. Daarnaast is de wens uitgesproken om een gezamenlijke politiepost in de Limburgse grensregio op te richten, naar het voorbeeld van de huidige posten in Baarle-Nassau/Baarle-Hertog en Venlo-Nettetal. Ook werd het idee geopperd om veiligheidspartners in de regio op één fysieke locatie te huisvesten, een regionaal veiligheidscentrum. Dit zou de samenwerking tussen diensten en regio’s verder versterken en een integrale aanpak van georganiseerde criminaliteit bevorderen.

Er was tevens aandacht voor de samenwerking met Duitsland, met name voor de aangrenzende deelstaat Noordrijn-Westfalen (NRW). Voor beide Limburgse provincies is dit van groot belang vanwege de gedeelde grenzen en vergelijkbare uitdagingen. Het Benelux-Politieverdrag fungeert hierbij als inspiratiebron voor nieuwe overeenkomsten met Duitsland.

Opnieuw een belangrijke stap

Secretaris-generaal Frans Weekers onderstreepte de potentie van het Politieverdrag: “Dit is pas het begin. Stap voor stap werken we aan een toekomst waarin niet alleen criminaliteit geen grenzen kent, maar ook onze internationale samenwerking.”

Met het Benelux-Politieverdrag en de intensieve samenwerking tussen politiediensten blijven de provincies en de Benelux zich inzetten voor een daadkrachtige aanpak van grensoverschrijdende criminaliteit. De bijeenkomst in Brussel heeft veel nieuwe inzichten en ideeën opgeleverd. De verdere uitwerking zal samen met betrokken partners worden opgepakt. Er is afgesproken dat deze bijeenkomst een structureel vervolg krijgt, zodat de ideeën en plannen gezamenlijk verder kunnen worden uitgewerkt.