Nederland en België inspecteren samen uitzendkantoor in hun strijd tegen sociale dumping

17 mei. 2016

Gezamenlijke controle in Benelux-verband

Drie Nederlandse en  4 Belgische/Vlaamse inspectiediensten controleerden op vrijdag  13 mei gezamenlijk een uitzendkantoor dat grensoverschrijdend actief is in de bouwsector op sociale fraude. De controle had plaats in zowel Nederland (Den Haag)  als in België (Turnhout en Hasselt). De inspectie vloeit voort uit de Benelux-samenwerking, waarbinnen de partnerlanden gezamenlijk actief zijn op het terrein  van sociale dumping en het tegengaan van schijnconstructies.

Omstandigheden waarin werknemers onderbetaald worden, (te) lang werken, illegaal arbeid verrichten, er sprake is van uitkeringsfraude of verschuldigde premies en belastingen niet betaald worden,  zijn al jaren een doorn in het oog van de Benelux-landen. Er is dit keer een gezamenlijke controle in de bouwsector uitgevoerd. Vaak worden buitenlandse onderaannemers ingeschakeld die niet alle sociale spelregels respecteren en hierdoor ruim onder de reguliere marktprijzen werken.

Staatssecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude Philippe De Backer: “Grensoverschrijdende samenwerking is cruciaal om een Europees probleem als sociale fraude aan te pakken. Sociale fraude stopt niet aan de grenzen van een land. Integendeel. Fraudeurs maken juist gebruik van de beperkingen die die grenzen met zich meebrengen om te ontsnappen aan de nationale en internationale verplichtingen.”

Vlaams minister van Werk Philippe Muyters: “Het is positief dat we sociale fraude niet alleen binnen België gezamenlijk beginnen aan te pakken, maar dat er ook grensoverschrijdende samenwerking is. Zeker voor mobiele werknemers en werkgevers is een Europese aanpak aangewezen. We gaan de resultaten van deze actie rustig analyseren en bekijken of en hoe we deze controles in de toekomst verder kunnen optimaliseren.”

Gemengde inspectieteams

Nederlandse inspecteurs van de Inspectie SZW waren bij de controles in België aanwezig. Omgekeerd gingen Belgische/Vlaamse inspecteurs mee naar de controle in Nederland. Er namen totaal 28 inspecteurs ( 14 uit België/Vlaanderen en 14 uit Nederland) aan deze actie deel.

De 4 Belgische/Vlaamse deelnemende inspectiediensten waren: de Sociale Inspectie, de Rijksdienst Sociale Zekerheid (RSZ) , de inspectie van de Vlaamse overheid (Handhaving en Toezicht, Departement Werk en Sociale Economie), de inspectie Toezicht Sociale Wetten (Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg). De 3 Nederlandse deelnemende inspectiediensten waren: Inspectie SZW, Belastingdienst en  UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekering).

Doel controleactie

De gemeenschappelijke controle, die op hetzelfde moment plaatsvond in Vlaanderen en Nederland, richtte zich op een Nederlands uitzendbureau gevestigd in  Den Haag dat werkzaam is voor verschillende Belgische klanten in de bouwsector. Zowel het hoofdkantoor in Nederland als twee actieve bouwwerven (bouw van appartementen) in Turnhout en Hasselt werden aan een inspectie onderworpen.

Doordat Nederland en België vooraf gegevens uit hun databanken uitwisselden voor een gezamenlijke risicoanalyse, kwamen  onregelmatigheden aan het licht  rond mogelijke inbreuken op de sociale wetgeving bij zowel werkgevers als werknemers.

Dit gaf aanleiding om ter plaatse gericht te controleren op de correcte naleving van de wetgeving rond o.a. minimumlonen, arbeidstijd, sociale zekerheid, belastingen alsook van de nationale en regionale wetgevingen over uitzendarbeid en -bureaus

Resultaten controle

In Nederland wijzen de eerste voorlopige resultaten in de richting van onwettige detachering van werknemers. Daarnaast is er mogelijk sprake van sociale (bijdrage)fraude en uitkeringsfraude door aanwijzingen van onregelmatigheden bij de betaling van lonen en sociale bijdragen. Door de aard van de dienstverlening rijzen er bovendien vragen of het al dan niet over een uitzendkantoor gaat of eerder  over een bouwbedrijf  Tot slot werden in België ook personen aangetroffen zonder identiteitspapieren. Zij waren evenmin gemeld in het verplichte Belgische aanwezigheidsregistersysteem. Er wordt verder onderzoek gedaan op basis van de vaststellingen, de afgenomen verhoren en de in beslag genomen documenten. Daaruit kunnen mogelijks bijkomende onderzoeksdaden of nieuwe onderzoeken voortvloeien.

Benelux-afspraken

De gezamenlijke controle van vrijdag is een concrete uitwerking van de afspraken die de drie landen maakten tijdens de Benelux-Sociale Top in 2014 en de Top van Benelux-Eerste ministers in 2015. Ze kadert ook binnen de daaropvolgende Benelux-aanbeveling over nauwere samenwerking in de strijd tegen grensoverschrijdende sociale fraude, waarin onder andere werd afgesproken om gemeenschappelijke inspecties te organiseren.

Voorloper binnen de EU 

Deze operationele samenwerking binnen  de Benelux is een voorbeeld van hoe oneerlijke concurrentie voor bedrijven in de regio kan worden tegengegaan. De Benelux toont hiermee aan Europa hoe gemeenschappelijke controles georganiseerd kunnen worden en hoe dit probleem door een grensoverschrijdende samenwerking kan worden aangepakt.

Het is de bedoeling om dit jaar eveneens een gezamenlijke controle op te zetten tussen België en Luxemburg.