80, Benelux, Douane
Op 5 september vieren we 80 jaar Benelux-samenwerking
05 sep. 2024
Vandaag vieren we onder Belgisch voorzitterschap 80 jaar Benelux-samenwerking met verschillende evenementen in het Egmontpaleis in Brussel. Yves Leterme, Jan Peter Balkenende en Jean Asselborn zullen officieel de Benelux euromuntset 2024 in ontvangst nemen. De muntset is een gezamenlijke uitgifte van de Koninklijke Munt van België, Koninklijke Nederlandse Munt en de Centrale Bank van Luxemburg.
De voormalige (vice-) premiers van België, Nederland en Luxemburg zullen ook een speciale herdenkingsmunt slaan op het paleisplein. Daarnaast gaan ze in debat met leden van het Europees Jeugdparlement uit de drie Benelux-landen en studenten uit Noordrijn-Westfalen. En natuurlijk zijn er feestelijkheden, waaronder een speciaal optreden van het douaneorkest van België.
Nauwere samenwerking
Op 5 september, precies 80 jaar geleden, ondertekenden de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën van onze drie regeringen in ballingschap in Londen een langverwacht verdrag. Het doel van een nauwere samenwerking tussen drie gelijkgestemde landen als België, Nederland en Luxemburg lag immers voor de hand. De regeringen in ballingschap besloten de eerste stappen te zetten in 1944, nog voor het einde van de oorlog.
Het akkoord over de douane-unie was de eerste belangrijke mijlpaal die bijdroeg aan het ontstaan van de Europese Unie zoals we die vandaag kennen: een politiek en economisch partnerschap met 27 lidstaten. Het was de eerste, maar zeker niet de laatste mijlpaal in de 80-jarige geschiedenis van de Benelux.
Benelux Economische Unie
Op 3 februari 1958 werd in Den Haag de Benelux Economische Unie opgericht. Dit nieuwe verdrag introduceerde het vrije verkeer binnen de Benelux-grenzen van goederen, personen, kapitaal en diensten. Het is geen toeval dat dit samenviel met de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap.
Vijftig jaar later, op 17 juni 2008, werd de economische unie omgedoopt tot Benelux Unie, de naam die we vandaag nog steeds gebruiken. Vanaf dat moment lag de focus niet meer alleen op de interne markt, maar ook op samenwerking op het gebied van duurzaamheid en veiligheid. Dit was in lijn met de geleidelijke uitbreiding van de Benelux-samenwerking die in de praktijk was ontstaan, en gekoppeld aan de intensieve politieke samenwerking tussen de drie landen.
Proeftuin
Terwijl de EU steeds groter werd, had de Benelux het voordeel dat de drie lidstaten als regionale eenheid konden optreden binnen de complexere Europese Unie, waardoor beslissingen meestal gemakkelijker en sneller genomen konden worden dan binnen de EU.
Zo diende de Benelux keer op keer als proeftuin voor Europa. De unie ontwikkelde zich tot een laboratorium waar innovatieve samenwerkingsmodellen werden uitgetest. Als initiatieven binnen de Benelux werkten, konden ze worden uitgebreid en ook op EU-niveau worden toegepast. Bekend is het Schengenakkoord in 1985 – dat een uitbreiding was van het al bestaande visumvrije reizen binnen de Benelux.
Benelux-dag
Andere voorbeelden van succesvolle Benelux-samenwerking zijn het Beneluxpolitieverdrag, dat grensoverschrijdende politieoperaties tussen de drie landen vergemakkelijkt, en de wederzijdse erkenning van diploma’s, die het voor studenten en professionals gemakkelijker maakt om over de grens te werken en te studeren. Deze initiatieven onderstrepen de voortrekkersrol van de Benelux binnen Europa.
Vanaf nu is het ieder jaar op 5 september #BeneluxDag. Een officiële dag om onze successen uit het verleden te vieren, onze relaties te koesteren en vooruit te kijken naar vele toekomstige samenwerkingsprojecten met al onze partners binnen en buiten de grenzen van de Benelux Unie. Want samen zijn we sterker en slimmer. ‘No one can whistle a symphony. It takes a whole orchestra to play it.’
https://www.flickr.com/photos/beneluxunion/albums/72177720320022970
https://www.flickr.com/photos/belgiummfa/albums/72177720320099698
