14 jun. 2018
Op de Benelux-conferentie ”Repareerbaarheid” in Brussel onderstreepte minister van Duurzame Ontwikkeling, Marie Christine Marghem, het belang van studie en samenwerking voor circulaire economie, “Samen met mijn collega’s van de Benelux ben ik ervan overtuigd dat we ons moeten positioneren als Europees lab voor circulaire economie. De resultaten van de Benelux studie over de herstelbaarheid van apparaten geven de richting aan. Nu moeten we het aandurven alle mogelijkheden te onderzoeken om de levensduur van producten te verlengen. Ik wil dan ook dat we samen zo snel mogelijk starten met pilootprojecten. Zo kunnen we onze expertise ter zake delen met meerdere producenten en innovaties stimuleren. Repareerbaarheid is een uitdaging voor een duurzame toekomst voor producent én consument, zowel in de Benelux als in Europa!”
De Benelux gaf onderzoekers van de Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven) de opdracht een meetinstrument te ontwikkelen om de herstelbaarheid van producten te evalueren. Het gebruik van dit meetinstrument zou kunnen bijdragen aan de verlenging van de levensduur van huishoudelijke apparaten. De Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) heeft in deze studie de economische impact van herstel vanuit het perspectief van de consument in kaart gebracht. Benelux loopt met deze studie voor op de EU en draagt bij aan de Europese strategie om te evolueren naar een circulaire economie.
Het is van belang dat consumenten in een oogopslag weten of een toestel te herstellen is. Vaak tasten ze hiervoor volledig in het duister. Om te komen tot een ‘herstelbaarheidsscore’ identificeerden de onderzoekers 24 relevante herstelbaarheidscriteria die evalueren hoe herstelbaar een toestel is. In deze studie werden wasmachines en stofzuigers als uitgangspunt genomen. Het bedrijfsleven leverde input.
Uit de studie bleken drie grote criteria essentieel : informatievoorziening, productontwerp en hersteldiensten aangeboden door de fabrikant. De consument moet weten welk onderdeel van een toestel te herstellen is, hoe dit te monteren en waar vervangonderdelen gemakkelijk te vinden zijn. Onderdelen met een hogere faalkans moeten snel en afzonderlijk vervangen kunnen worden om materialen en kosten te besparen. Maar ook de kwaliteit van diensten van de fabrikant, in geval van defect, bepalen de mate van herstelbaarheid.
Daarnaast blijkt het voor de consument voordeliger wanneer men bij de huidige generatie energiezuinige toestellen herstellingen laat doen, tenzij verwachte einde levensduur van apparaten is bereikt.
Om herstelbaarheid te bevorderen moeten consument, fabrikant en overheid samenwerken. Bedrijven kunnen herstel stimuleren door de consument duidelijke informatie te verstrekken en door de toegang tot hersteldiensten te vergemakkelijken. De consument kan kiezen voor (eenvoudigere) toestellen aangepast aan werkelijk gebruik. Vaak gebruikt men niet alle snufjes die tijdens de aankoop zo belangrijk leken en die het product onnodig complexer maakt. De overheid kan de wettelijke garantieperiode verlengen, waardoor een groter deel van de verwachte levensduur van een apparaat door garantie wordt gedekt.
De onderzoekers onderstrepen dat deze studie een eerste stap in de goede richting is, maar bijkomend onderzoekswerk nodig is. De vooropgestelde criteria dienen te worden uitgetest op andere toestellen die de consumenten dagelijks gebruikt.
Eind 2016 spraken de Benelux-landen af nauwer samen te werken om de transitie naar een circulaire economie te versnellen, herstelbaarheid is daar een wezenlijk onderdeel van. Ook gezien de nauwe economische verwevenheid en de grensoverschrijdende aankopen door consumenten dienen de krachten door de drie landen te worden gebundeld.